Nieuwsbrief 34 - september 2013

Interview medisch adviseur IAS

Mevrouw drs. Gonnie Voogt werkt al sinds de start in 2000 via uitvoeringsorganisatie BSA Schaderegeling als medisch adviseur voor het IAS. Zij draagt er aan bij dat het medische protocol voor het stellen van de diagnose maligne mesothelioom snel en zorgvuldig wordt uitgevoerd. In een interview wordt nader met haar kennisgemaakt. Bron: Nieuwsbrief BSA Schaderegeling, juli 2013

Vierde editie fietstocht voor asbestslachtoffers

Zondag 15 september vond de vierde editie plaats van de Christa Mensert Memorial Ride plaats, een fietstocht vanuit Leiderdorp om geld in te zamelen voor asbestslachtoffers. Christa Mensert overleed in 2009 aan mesothelioom. Zij vroeg mensen geen bloemen mee te nemen naar haar begrafenis, maar een bijdrage te storten op de rekening van het Instituut Asbestslachtoffers. De jaarlijkse fietstocht is uit dit verzoek voortgekomen. De opbrengst zal door het IAS worden besteed aan onderzoek naar de behandeling van mesothelioom. Bron: christamensertride.nl, september 2013.

Mesothelioom in de VS

In de Amerikaanse Nationale Kanker Databank zijn tussen 2000 en 2010 25.504 patienten met mesothelioom geregistreerd. Naar schatting mist deze databank ca. 30% van alle mesothelioomdiagnoses. Inclusief die 30% komt het totaal aantal patienten met mesothelioom in de Verenigde Staten op 3458 per jaar: een getal dat sinds 2000 vrij constant was. Van deze groep was 89% blank, 78% man en 60% boven de 70 jaar bij diagnose. Bij 21% van de patienten werd de tumor operatief verwijderd. Dat gebeurde vaker bij patienten met een particuliere verzekering dan bij patienten die dat niet hadden. Bron: Mesothelioma Applied Research Foundation, 27 juni 2013.

Kinderen en asbest

Kinderen zijn gevoeliger voor asbestblootstelling omdat ze een langere levensverwachting hebben dan volwassenen en bij mesothelioom de tijd tussen asbestblootstelling en ziek worden (latentietijd) gemiddeld erg lang is. Of kinderen intrinsiek ook gevoeliger zijn voor asbestblootstelling is niet mogelijk aan te geven. Dat concludeert het onafhankelijke Britse Committee on Carcinogenicity (COC) na onderzoek in opdracht van het Ministerie van Onderwijs. Naar schatting is het risico op mesothelioom voor een kind dat op vijfjarige leeftijd voor het eerst is blootgesteld 5 keer groter dan voor een volwassene die op 30-jarige leeftijd voor het eerst aan asbest is blootgesteld. Bron: iacoc.org.uk, september 2013.

Piek mesothelioom pas over 10 jaar

De meeste ontwikkelde landen zullen nog een decennium of langer te maken hebben met een stijging van het aantal mensen dat mesothelioom krijgt. Dat meldt Robinson van het Australische Baird Institute for Applied Heart and Lung Surgical Research.Dat geldt o.a. voor landen als het Verenigd Koninkrijk, Australie, Italie en Japan. In de Verenigde Staten neemt de incidentie sinds 2005 wel geleidelijk, maar langzaam af. Het aandeel niet-beroepsgerelateerde slachtoffers, zoals vrouwen en doe-het-zelvers wordt groter. Stayner meldt dat de Mesothelioomincidentie in de meeste Europese landen nog steeds toeneemt, maar dat in de Verenigde Staten en Zweden inmiddels een piek is bereikt. Bron: survivingmesothelioma.com, 28 augustus; Robinson, B. (2012); Stayner, L. e.a. (2013)

Mesothelioom in Denemarken

27 jaar na het asbestverbod neemt de mesothelioomincidentie in Denemarken nog steeds toe. In 2008-2009 was de gemiddelde overleving na diagnose van mannen 12,5 maanden en van vrouwen 13,3. Bron: Skammeritz, E. e.a. (2013).

Mesothelioom bij vrouwen

Bij meer dan 80% van de mannen met mesothelioom is beroepsgerelateerde asbestblootstelling als oorzaak aanwijsbaar. Bij vrouwen is dat aandeel veel lager. Camiade analyseerde de oorzaken bij 318 vrouwelijke mesothelioompatienten die tussen 1998 en 2009 deelnamen aan het Franse Nationale Mesothelioom Toezichtsprogramma. Bij 27,7% was asbestblootstelling als oorzaak aanwijsbaar, bij 12,9% bestraling, bij 59,4% kon asbestblootstelling niet als oorzaak worden aangewezen. Bron: Camiade, E. e.a. (2013).

Mesothelioom en werk in Massachusetts

Roelofs onderzocht in welke beroepen en sectoren 564 mesothelioompatienten uit het Amerikaanse Massachusetts hadden gewerkt. Scheepsbouw en bouw waren de belangrijkste sectoren. Beroepen en sectoren die vaker dan verwacht voorkwamen waren : de beroepen chemicus, machinist en automonteur en de sectoren machinebouw, spoorwegen en post. Bron: Roelofs, C.R. e.a. (2013). .

Latentietijd mesothelioom

De latentietijd wordt meestal omschreven als de tijd tussen het eerste moment van asbestblootstelling en het moment waarop de diagnose mesothelioom wordt gesteld. Frost analyseerde deze tijd bij 678 arbeiders die met asbest hadden gewerkt en tussen 1978 en 2005 aan mesothelioom waren overleden. De gemiddelde latentietijd was op basis van de totale groep 22,8 jaar, maar bij vrouwen ca. 29% langer dan bij mannen. Bij mensen die naast mesothelioom ook asbestose hadden, was de latentietijd gemiddeld 5% korter. Frost vond onvoldoende bewijs dat een hogere blootstellingsintensiteit tot een lagere latentietijd leidt. Bron: Frost, G. (2013).

Duidelijke communicatie werkt

Een Nijmeegse woningbouwvereniging had geen stormloop aan telefoontjes verwacht op het nieuws dat 12.000 huizen asbestveilig worden gemaakt. Maar dat geen enkele huurder met vragen heeft gebeld, is opvallend. Is het de vakantietijd? Of is het verhaal van de corporatie gewoon helder? Eind juni maakte de corporatie bekend de komende 10 jaar 25 miljoen te investeren in sanering van astbest in de huurhuizen. Het gaat om het zogeheten hechtgebonden asbest dat ongevaarlijk is zolang het maar niet beschadigd raakt. Het materiaal zit vaak al tientallen jaren in de woning. De asbestsanering wordt onderdeel van het reguliere onderhoudsprogramma. Bron: De Gelderlander, 2 juli 2013.

Onduidelijke communicatie werkt niet

Een woningbouwvereniging uit Breda veroorzaakt grote onrust bij bewoners van 33 huurwoningen. De bewoners werden eind juni compleet verrast toen ze een brief van de corporatie kregen. Daarin stond dat ze per direct geen gaten meer mochten boren in de muren, omdat daar asbest in zou kunnen zitten (een boze bewoner: Ik woon hier al negen jaar en heb wel vijfduizend gaten geboord. En nu is het ineens schadelijk?). Opvallend genoeg maakte de woningbouwcorporatie de afgelopen jaren zelf openingen in de muren om de verwarming aan te kunnen leggen. Inmiddels zijn alle woningen onderzocht en heeft de corporatie bekend gemaakt dat in 11 huizen asbestplaten zijn gevonden die heel of licht beschadigd zijn. Maar, volgens de corporatie zijn alle woonsituaties veilig, omdat het om asbestwandplaten met hechtgebonden asbest gaat. Dat betekent dat het vast zit in de wandplaat. Hechtgebonden asbest is volgens de vereniging in principe niet gevaarlijk. Bron: www.omroepbrabant.nl, 10 juli 2013.

Nieuw asbestprotocol gemeente Groningen

De gemeente Groningen heeft een nieuw asbestprotocol opgesteld. Hiermee moet het voor alle instanties duidelijk zijn, wat te doen als er asbest in gebouwen wordt aangetroffen of als panden met asbest worden gesloopt. Het protocol moet ook helpen zorgen bij burgers weg te nemen. Bron: rtvnoord.nl, 1 augustus 2013.

Asbest in Asbest

Een artikel in de New York Times gaat in op de Russische stad Asbest, een plaats met 70.000 inwoners gelegen tegen de oostelijke hellingen van het Oeral gebergte. Het is een redelijk aangename plaats om te leven, behalve als de wind opzet. Dan wordt de hele stad bedekt met asbeststof uit de nabijgelegen mijn. Overal zit het dan: binnenshuis, op de was die buitenhangt en op de groente in de tuin. Asbest is het centrum van Ruslands asbestindustrie. Rusland maakt zich (nog) geen zorgen over de schade die chrysotiel asbest kan veroorzaken. Volgens vertegenwoordigers van de industrie is chrysotiel asbest bij gecontroleerd gebruik veilig. Collectieve rechtszaken zijn in Rusland niet mogelijk. Bron: The New York Times, 14 juli 2013.

Mobiele (asbest)modelwoning

Betty is een speciaal gebouwde, mobiele modelwoning ontworpen om aan te tonen waar asbest kan worden gevonden in en om een voor 1987 gebouwd of gerenoveerd huis. De missie van Betty is zoveel mogelijk Australiers te informeren over de gevaren van asbest, zodat ze begrijpen waarom ze veilig moeten omgaan met asbest. Betty is onderdeel van de Asbestos Awareness Campaign 2013. In Australie is momenteel aandacht voor de zgn. derde golf asbestslachtoffers die bestaat uit mensen die niet zelf met asbest hebben gewerkt, maar daarmee in aanraking zijn gekomen bijvoorbeeld bij het renoveren van huizen van voor 1987. Bron: nieuwsbrief asbestenbouw, 5 september 2013.

Australie bezorgd over doe het zelvers

In Australie werd een enquete gehouden onder 860 mensen die recent hun huis hadden gerenoveerd. 61% van hen meldt daarbij aan asbest te zijn blootgesteld. Een derde had in asbesthoudende materialen gezaagd. Bron: Sidney Morning Herald, 15 september 2013.

Hoge Raad: werkgeversaansprakelijkheid bij gezondheidsschade

De Hoge Raad vernietigt een arrest van het hof Amsterdam, waarin een werkgever aansprakelijk wordt geacht voor de gevolgen van long- en blaaskanker van een werknemer (onderhoudsschilder). De Hoge Raad oordeelt dat het hof zich teveel heeft laten leiden door een vermoeden van een verband tussen ziekte en werkomstandigheden terwijl dit verband te onzeker is. Verder oordeelt de Raad dat het oordeel van het hof dat de werkgever rekening had moeten houden met de gevaren verbonden aan de blootstelling aan gevaarlijke stoffen ontoereikend is voor het oordeel dat de werkgever haar zorgplicht heeft geschonden. Het hof heeft nagelaten te vermelden welke zorgplicht de werkgever heeft geschonden. Bron: Stichting PIV, 7 juni 2013, Hoge Raad arrest BZ1721 d.d. 7 juni 2013.

Proefschrift asbest, gezondheid en veiligheid

Op 13 mei promoveerde Evelien de Kezel op de thema’s asbest, gezondheid en veiligheid bij de Faculteit Rechten aan de Universiteit Utrecht. In haar proefschrift concludeert zij o.a. dat het aansprakelijkheidsrecht heeft laten zien op een flexibele manier te kunnen inspelen op maatschappelijke verwachtingen omtrent de vergoedbaarheid van gezondheidsschade uit sociale risico s. De asbestkwestie heeft echter ook geillustreerd dat een te flexibele inzet van het aansprakelijkheidsrecht als vergoedingssysteem de schadelast voor bepaalde groepen binnen de samenleving moeilijk controleerbaar kan maken. Bron: Universiteit Utrecht, 13 mei 2013.

Ontwikkeling rechtspraak niet-loondienstgerelateerde asbestschade

Vloemans en Van den Heuvel bespreken in een vervolgartikel in AV&S de ontwikkeling in de rechtspraak ten aanzien van niet-loondienstgerelateerde asbestschade sinds 2008. Conclusie is dat particulieren met personen- of overlijdensschade in de rechtspraak tegemoet worden gekomen. Dat blijkt o.a. uit de onwil om een beroep op verjaring toe te staan, en uit verhoging van de vaststelling van de zorgvuldigheidsnorm waaraan asbestproducenten en leveranciers moeten voldoen. Deze norm lijkt steeds iets verder verhoogd te worden, onder meer door het vervroegen van het tijdstip waarop de aansprakelijk gestelde partijen zich bewust hadden moeten zijn van de mogelijke gevaren van asbest. Het zullen, volgens de auteurs, voornamelijk alleen nog kleinere bedrijven zijn, die niet op reguliere basis met asbest werkten en/of waar kennis over de gevaren van asbest aantoonbaar nog niet aanwezig was in de betrokken periode, die kans maken op een geslaagd verweer tegen asbestclaims. Bron: Vloemans, N. & Van den Heuvel, A. (2013). Kroniek aansprakelijkheid voor niet-loondienstgerelateerde asbestschade, AV&S, afl. 3, juni 2013, p. 96-110.

Asbestdwangsom gemeente stok achter de deur

De rechtbank oordeelt dat de gemeente Hoogerveen correct heeft gehandeld door tegen een agrarier op te treden en 10.000 euro van hem te vorderen. De gemeente legde het werk aan zijn kalverstal onder dreiging van een dwangsom stil omdat een vergunning voor de verwijdering van asbestplaten ontbrak. Ook was er geen erkende asbestverwijderaar die de klus klaarde. De dwangsom wordt inbaar als de agrarier de asbest niet voor januari 2014 correct heeft verwijderd. Bron: Dagblad van het Noorden.

Asbestcompensatie voor huurder

Onder dreiging van een kort geding heeft woningcorporatie Talis een voorschot op een schadevergoeding betaald aan een huurder van een huis waarin hoge concentraties asbest zijn aangetroffen. De huurder wilde via een kort geding een voorschot van enkele duizenden euro's op de schadevergoeding die hij van Talis verwacht, omdat er bruin asbest zat in zijn huurhuis. Hij waarschuwde in september 2012 woningcorporatie Talis omdat hij vermoedde dat er asbest zat in zijn woning. Na inspectie mocht het gezin met twee kinderen de woning niet meer betreden.Bron: De Gelderlander, 22 augustus 2013

1 miljoen euro voor Italiaanse asbestslachtoffers

Een rechter in de Italiaanse region Lombardije heeft in een zaak tegen voormalig asbestcementverwerker Fibronit meer dan een miljoen euro schadevergoeding toegekend aan totaal 132 slachtoffers van de fabriek. Twee voormalig directeuren zijn veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf voor doodslag en milieuschade. Bron: International Ban Asbestos Secretariaat, 28 juli 2013.

Gepersonaliseerde behandeling van mesothelioom

Gepersonaliseerde behandeling van kanker of behandeling op maat is de nieuwe richting die het onderzoek naar de behandeling van kanker in Nederland is ingeslagen. Het gaat om onderzoek op celniveau. Het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis (AVL) start binnenkort een project gericht op de behandeling van mesothelioom. Het gaat hierbij om een snelle kweekmethode van cellen afkomstig van patienten met deze vorm van kanker. In hooguit drie weken worden deze cellen buiten het lichaam getest op hun reactie op een hele serie combinaties van geneesmiddelen. Daartoe worden ze verdeeld over een groot aantal minuscuul kleine kweekbakjes, zodat zoveel mogelijk combinaties worden getest op het vrij kleine aantal cellen dat in zo'n korte tijd gekweekt kan worden. Direct betrokken bij het project zijn pecialist prof. dr. P. Baas, hoofd van de AVL-afdeling thoraxoncologie, en celbioloog prof. dr. J. Neefjes van de afdeling tumorbiologie. Bron: Telegraaf, 22 juni 2013.

Nieuwe geneesmiddelen voor mesothelioom

Farmaceut Verastem Inc. heeft voor het middel VS-6063 de status weesgeneesmiddel voor o.a. mesothelioom in de EU gekregen. Dit middel is nog in een vroeg-experimentele fase en wordt momenteel bij algemene mesothelioompatienten getest en bij een specifieke groep patienten die een laag niveau van een bepaalde marker hebben. De farmaceut schat dat 40 tot 50% van de mesothelioompatienten lage niveaus van deze marker hebben en daardoor mogelijk meer gevoelig zijn voor het medicijn. Bron: AP, 13 juni 2013

Calretinine voor behandeling mesothelioom

Calretinine wordt momenteel gebruikt als diagnostische marker voor mesothelioom. Zwitserse onderzoekers melden dat de proteine ook mogelijk kan helpen bij de behandeling van de ziekte. Zij ontwikkelden een virus dat in het laboratorium de activiteit van calretinine naar beneden bracht en daarmee de ontwikkeling van mesothelioomcellen remde. Bron: Bluw, W. & Schwaller, B. (2013).

Impact mesothelioom op kwaliteit van leven

Italiaanse onderzoekers hielden een enquete onder 27 patienten, hun mantelzorgers en een gezonde controlegroep. De patienten rapporteerden meer geheugen- en concentratieproblemen dan de gezonde mensen. Opmerkelijk was dat hun mantelzorgers naast psychische problemen ook een slechtere lichamelijke gezondheid meldden, een negatieve mening over anderen en angst voor beperking van normale activiteiten. Daarnaast rapporteerden zowel patienten als hun verzorgers een sterkere overtuiging dat doelen niet meer bereikt kunnen worden en problemen niet opgelost. Beide groepen voelden zich besluiteloos en ineffectief in hun leven. Bron: Granieri, A. e.a. (2013).

Nieuwe Australische richtlijn voor mesothelioom

In Australie is een nieuwe richtlijn voor diagnostiek en behandeling van mesothelioom gepubliceerd. Het document bevat 27 aanbevelingen, waarvan 6 gericht op de behandeling van de ziekte. Bron: International Ban Asbestos Secretariaat, 1 september 2013.

Opereren bij mesothelioom

Van Zandwijk en Datta concluderen na analyse van resultaten van verschillende studies dat opereren van mesothelioom op dit moment nog te weinig voordelen biedt afgewogen tegen de zware belasting van een operatie voor de patient. Multimodale behandeling, een combinatie van opereren, chemo en soms bestraling wordt, volgens Neumann patienten steeds vaker aangeboden. Algemeen is men van mening dat dergelijke behandelingen alleen in gespecialiseerde centra uitgevoerd zouden moeten worden.Patienten zouden volgens Datta daarnaast geinformeerd moeten worden over specifieke onderzoeken naar nieuwe behandelingen (trials). Bron: Datta, A. e.a. (2013), Van Zandwijk, N. e.a. (2013), Neumann, V. e.a. (2013).

Overzichtsstudies mesothelioom

De moeilijkheid om mesothelioom in een vroeg stadium te ontdekken en de ontbrekende kennis over wie na asbestblootstelling werkelijke risico loopt de ziekte te ontwikkelen, zijn, volgens Thompson, de twee factoren die de progressie in de behandeling belemmeren. Van der Meers belicht de zgn. epigenetische wijzigingen in het DNA die bepalen hoe iemand op chemo bij mesothelioom reageert. Bron: Thompson, J. e.a. (2013), Vandermeers, F. e.a. (2013).

Asbestgebruik Azie neemt toe

Voorlopige gegevens van het United States Geological Survey (USGS) laten zien dat in 2012 71% van de wereldwijde asbestproductie in Azie werd gebruikt. Dit percentage is aanzienlijk hoger dan in 2011 toen dit 63% was. De toename vond vooral plaats in India, Vietnam en Indonesie. Het gebruik nam af in Maleisie, de Filippijnen en Thailand. Bron: International Ban Asbestos Secretariaat, 9 juni 2013.

Nog 4 grote asbestproducerende landen

Nu Canada met het produceren van asbest is gestopt, zijn er nog vier landen die in grote hoeveelheden asbest produceren: Rusland, China, Brazilie en Kazakhstan. Rusland is alleen verantwoordelijk voor de helft van de wereldwijde asbestproductie. Ondanks het stoppen van Canada nam de totale productie wereldwijd in 2012 niet af, maar bleef constant rond de 2 miljoen ton, aldus voorlopige cijfers van het United States Geological Survey (USGS). Bron; International Ban Asbestos Secretariaat, 9 juni 2013.

Onderzoek Asbest en installatiebedrijven

Asbest werd tot 1994 veel gebruikt bij de bouw van huizen. De praktijk wijst uit dat bij verbouwingen en installatiewerkzaamheden in gebouwen nog steeds onvoorzichtig te werk wordt gegaan. Bewustwording, naleving van regelgeving en meldingsbereidheid bij betrokkenen is daarom zeer belangrijk. Om hier vorm aan te geven, voerde de Milieudienst IJmond in samenwerking met de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, een onderzoek uit naar hoe bestuurlijk toezicht op korte termijn nalevingsgedrag van installatiebedrijven in relatie tot het bewerken van asbesthoudende materialen kan veranderen. De resultaten geven aan dat er bij installatiebedrijven in het algemeen te weinig kennis over asbest is, noch behoefte aan informatie over de stof. Financien bepalen of wel of niet wordt gesaneerd, er wordt weinig controle op werkzaamheden ervaren en onverantwoord omgegaan met afval waardoor ook elders nieuwe besmettingen kunnen ontstaan. Bron: nieuwsbank.nl, 11 juli 2013.

Asbestblootstelling bij aanleg breedband netwerk

Het Australische telecombedrijf Telstra wacht een golf van claims omdat het werknemers onbeschermd aan asbest heeft blootgesteld bij de recente aanleg van een nationaal breedband netwerk. De asbest kwam vrij bij het verwijderen en herstellen van oude pijpen. Het bedrijf wordt daarnaast verweten meer dan 80 vrachtwagenladingen met asbestvervuilde grond zonder enige bewerking te hebben gestort. De regering roept het bedrijf op een compensatiefonds in te stellen voor werknemers die door de blootstelling ziek worden.Telstra heeft sinds 1999 naar schatting 30 mln dollar asbestcompensatie uitbetaald aan 23 zieke werknemers. Bron: Australian Financial Review, 1 en 6 juni 2013.

Bijna 60% melkveebedrijven heeft asbest

58,6% van de melkveehouders heeft een stal met dakbedekking van asbesthoudende golfplaten. Dit blijkt uit de RundveeScanner 2013 van agrimarketing- en marktonderzoeksbureau AgriDirect. In Brabant en Limburg is het aandeel het hoogst met respectievelijk 63,9 en 64,9%. In Utrecht is dat aandeel met 45,6% het laagst. Bron: AgriDirect, 5 augustus 2013.

Sloop asbestschepen in Pakistan

Ondanks een verbod zijn in 2012 toch nog 365 schepen van Europese eigenaren op de stranden van Zuidoost Azie gesloopt, waarvan 120 in Pakistan. Dit betekent een stijging van 75% ten opzichte van 2011. De sloop van de schepen die vol met asbest zitten, gebeurt in Pakistan op een onveilige manier en is daar veel voordeliger dan op plekken waar het wel op een veilige manier gebeurt. Bron: Business Recorder, 24 juli 2013.

Asbestvervangende isolatiematerialen ook gevaarlijk

Het risico op ernstige gezondheidsproblemen bij het (na-)isoleren met glas- en steenwol wordt onderschat. Dat stelden experts in het programma Altijd Wat (uitzending 3 sept, 21.05 uur , ned 2). Het punt is dat dit soort stoffen schadelijk is, maar dat wordt onvoldoende gerealiseerd. Dat is volgens hoogleraar en longarts Marjolein Drent iets waar we ons ontzettend ongerust over moeten maken. Zij denkt dat veel te makkelijk geaccepteerd wordt dat we een vervanging hebben voor asbest. Maar die vervanging is helemaal niet zo goed als in het begin werd gedacht. Bron: Nieuwsbrief asbestenbouw, 5 september 2013.

800 ton asbest in Mexicaanse haven

In de haven van het Mexicaanse Veracruz ligt sinds oktober 2012 800 ton asbest in de open lucht opgeslagen. De asbest komt uit Rusland en was eerst in een afgesloten ruimte opgeslagen, maar de eigenaar betaalde de rekening voor de opslag niet. Het opslagbedrijf besloot toen het materiaal naar het bevoorradingsterrein buiten te verplaatsen. Bron: Spanish Newswire Services, 13 juli 2013.

Chemiebedrijf gebruikt nog steeds asbest

Documenten die in een rechtzaak tegen chemiebedrijf Dow Chemical naar boven zijn gekomen, laten zien dat het bedrijf nog steeds wereldwijd asbest gebruikt. Dit omdat toepassing van asbesthoudend material ca. 10% goedkoper zou zijn dan het gebruikt van asbestvrije materialen. Bron: Lloyd's Asbestos Litigation Reporter, 10 september 2013.

Subisidie voor asbestverwijdering

Op de website van de Rijksoverheid is een pagina geplaatst met informatie over onder welke voorwaarden bedrijven in aanmerking kunnen komen voor subsidie voor asbestverwijdering. Bron: rijksoverheid.nl, 14 juni 2013.

Asbestsanering duurder door (te) strenge nieuwe regelgeving

De koepel van woningcorporaties Aedes heeft in een brief aan het ministerie van I&M haar zorgen geuit over de toenemende kosten van een asbestsanering. Met name de manier van werken die voortvloeit uit de nieuwe NEN-normen roept grote vraagtekens op. De geactualiseerde, sterk aanscherpte normen voor asbestverwijdering in het Bouwbesluit staan niet in verhouding tot de risico’s die aan asbestverwijdering zijn verbonden. Bovendien maken ze asbestverwijdering onnodig duur en tijdrovend. Dat schrijft Aedes in een brief van 10 juni jl. aan het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Bron: asbestenbouw.com, 17 juni 2013.

11 miljoen asbeststrop Provinciehuis Utrecht

Het Utrechtse provinciebestuur had zoveel oog voor het nieuwe provinciehuis, dat het nauwelijks aandacht had voor de verkoop van het oude pand. En dat bleek juist vol asbest te zitten en leverde de provincie een strop van 11 miljoen euro op. Uit een openbaar gemaakt rapport van onderzoeksbureau Twynstra en Gudde blijkt dat de provincie fout op fout stapelde bij de verkoop van het oude provinciehuis. Het rapport concludeert dat het bestuur van de provincie zo druk bezig was met de verbouwing van een nieuw kantoor, dat het de verkoop van het oude pand aan ambtenaren overliet. En juist daar ging van alles mis bij de asbestsanering. Van de 22 miljoen euro die het pand bij de verkoop begin 2012 opleverde, ging achteraf 11 miljoen euro verloren aan de verwijdering van het asbest, een schikking met de nieuwe eigenaar en juridisch advies. De provincie Utrecht wil een deel van de miljoenenstrop verhalen op drie bedrijven en de huisadvocaat. Bron: AD, 11 juni, 7 september 2013.

Verbod op asbestkunst

Een kunstenaar mag zijn asbestkunst niet laten zien in een papierfabriek. Dat staat in een brief die hij van de inspectie van het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft gekregen. Het is niet toegestaan welke handeling dan ook met asbest te verrichten zoals omschreven in artikel 4 van het Productenbesluit asbest, aldus het ministerie. Bron: De Gelderlander, 28 mei 2013.

Intensieve controle op asbest blijft noodzakelijk

Het aantal overtredingen bij het verwijderen van asbest blijft te hoog. Het speciale asbestteam van de Inspectie SZW controleerde in 2012 bij 391 saneringslocaties. Bij 70% van de inspecties werden in totaal 582 overtredingen geconstateerd. Hoewel in deze sector gewerkt wordt met persoonscertificaten en gecertificeerde bedrijven, is veilig werken nog niet vanzelfsprekend. Bijna 50% van de overtredingen was zo ernstig dat de Inspectie het werk onmiddellijk stillegde, boetes gaf en/of proces-verbaal opmaakte. Dit staat in de zojuist verschenen Sectorrapportage Asbest 2013 van de Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie). Sinds januari 2012 heeft de Inspectie haar handhaving op asbest geintensiveerd, o.a. door instelling van een speciaal asbestinspectieteam, het uitdelen van hogere boetes en vaker gebruik van de mogelijkheid om werkzaamheden stil te leggen. Ook de aandacht voor malafide asbestsanering is sinds 2012 verscherpt. Deze aanpak zal de komende jaren worden voortgezet. Daarnaast wordt de komende tijd extra aandacht gegeven aan de risicosectoren scheepsreparatie en onderhoud en de installatiebranche. Bron: rijksoverheid.nl, 11 juli 2013.

Scholen laks met asbestcontrole

Uit een laatste peiling van het ministerie van Infrastructuur & Milieu (I&M) blijkt dat veel voor 1994 gebouwde scholen nog niet hebben onderzocht of er asbest in hun gebouwen zit. Die scholen worden nu benaderd door de Inspectie Leefomgeving en Transport. Al In 2011 vroeg toenmalig staatssecretaris Atsma bijna 7000 scholen de aanwezigheid van asbest in hun gebouwen te inventariseren. Bij meer dan de helft is dat ondanks herhaalde oproepen nog niet gebeurd. Staatsscretaris Mansveld (I & M) voelt niet voor meer drang en dwang richting deze scholen, maar wil wel dat de Inspectie de vinger aan de pols gaat houden. Volgens een risico-analyse van het IAS zou de overheid juist meer aandacht moeten gaan geven aan asbestvervuiling op plaatsen waar in het verleden bedrijfsmatig veel met asbest is gewerkt, zoals havens en fabrieken. Grote risico's lopen daarnaast bouwvakkers en achteloze doe-het-zelvers. Daar zouden wij qua inzet en voorlichting de prioriteit leggen, aldus IAS-directeur Machiel van der Woude in dagblad Trouw. Bron: Trouw, 25 juli 2013.

Asbest eraf, zonnepanelen erop

Op dit moment ligt er naar schatting nog 100 miljoen vierkante meter asbest op schuren en stallen. De overheid wil graag dat in 2024 alle asbestdaken verwijderd zijn. Het gaat hier vooral om boerenbedrijven. Voormalig staatssecretaris Atsma stelde daarom 20 miljoen euro beschikbaar aan provincies om boeren te stimuleren asbestdaken door zonnepanelen te vervangen. Tien provincies hebben de regeling vanaf 1 juli opengesteld. Flevoland en Gelderland volgen later. Verwijdering van asbest kost zo'n 10 euro per vierkante meter. Via de regeling 'asbest voor zonnepanelen' wordt 3 euro per vierkante meter asbestdak vergoed, met een maximum van 7.500 euro. Mogelijk onvoldoende om boeren over de streep te trekken. Meedoen aan de actie is aantrekkelijker als je ook gebruik kunt maken van andere (fiscale) regelingen als de Milieu Investeringsaftrek (MIA), Willekeurige afschrijving milieubedrijfsmiddelen (Vamil), de Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) en Energie Investeringsaftrek (EIA). Bron: Boerderij Vandaag, 26 juli 2013.

Waarom wel of geen asbestverbod

Van de 143 landen die tussen 2003 en 2007 asbest gebruikten, hebben pas 44 de stof verboden. Zuidkoreaanse onderzoekers constateerden dat het besluit om asbest wel of niet te verbieden te maken heeft met de perceptie van het risico op mesothelioom en met het beleid in omringende landen. Landen zonder een betrouwbare mesothelioomregistratie gaan minder snel over tot een verbod. Bron: Bahk, J. e.a. (2013).

Amerikaanse asbestfondsen moeten transparanter

Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft een wetsvoorstel aangenomen dat asbestcompensatiefondsen verplicht meer transparantie te bieden. Ze moeten o.a. elk kwartaal inzicht geven in de claims die ze in behandeling hebben genomen. Dit om fraude door bijv. het indienen van claims bij meerdere fondsen tegelijk te voorkomen. Bron: Lloyd’s Asbestos Litigation Reporter, 26 juni 2013.

Duitsland: kwart asbestziekten erkend als beroepsziekte

Naar schatting wordt maar een kwart van de asbestgerelateerde ziekten in Duitsland erkend als beroepsziekte. Bij mesothelioom ligt dat aandeel veel hoger, namelijk op ca. 80%, maar bij longkanker en asbestose op maar 20%. Momenteel krijgen elk jaar ca. 9000 Duitsers een asbestgerelateerde ziekte en overlijden ca. 1500 daaraan. Bron: Hamburger Abendblatt, 25 juni 2013.

Boetes voor illegale asbestsanering

De Inspectie SZW heeft een boete van 46.500 euro opgelegd aan een aannemersbedrijf voor het niet juist saneren van asbest op een locatie in Bergen op Zoom en een boete van 15.300 euro aan een klussenbedrijf voor het niet juist saneren van asbest op een locatie in Haren (Groningen). Bron: rijksoverheid.nl, 27 augustus 2013

Achmea ondersteunt asbestsaneringsprogramma LTO

Het stimuleringsprogramma Asbestveilige agrosector van de LTO-organisaties krijgt financiele steun van verzekeraar Achmea. Het moet eraan bijdragen dat in de agrarische sector in 2024 alle asbest in dakbedekking is opgeruimd. In de land- en tuinbouw is relatief veel asbest aanwezig. Geschat wordt dat er nog ruim 100 miljoen vierkante meter asbest op daken en gevels ligt. In het land lopen tal van initiatieven en projecten om ondernemers aan te sporen, al dan niet in combinatie met zonnepanelen, om hun bedrijf asbestvrij te maken. Bron: LTO Nederland/Agriholland, 30 augustus 2013.

Meer verzet in Brazilie tegen asbest

Brazilie gebruikt nog steeds asbest in grote hoeveelheden. Het verzet daartegen groeit. Het Openbaar Ministerie( (OM) van Sao Paulo klaagt daarom het Braziliaanse Eternitconcern aan 52 jaar lang werknemers tegen asbest te hebben blootgesteld terwijl het bedrijf op de hoogte was van de gevaren. Het OM eist 320 miljoen schadevergoeding. Minstens 300 werknemers hebben asbestose (een stoflongziekte). Daarvan zijn inmiddels 90 overleden. Braziliaanse sloppenwijken (favela’s) en goedkope kantoorgebouwen zijn gebouwd met asbestdaken. Zelfs drinkwatertanks zijn uit het materiaal vervaardigd. Bron: Der Spiegel, 2 september 2013.

Thaise regering ontkent risico chrysotiel asbest

Een commissie van het Thaise ministerie van Volksgezondheid meldt geen solide bewijs te hebben gevonden dat chrysotiel (wit) asbest schadelijk is voor de gezondheid. Dit ondanks internationaal wetenschappelijk onderzoek dat het tegendeel bewijst. En ondanks de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) die steeds herhaalt dat alle soorten asbest gevaarlijk zijn. Bron: The Bangkok Post, 1 augustus 2013.

Britse regering wil vaste afhandeling mesothelioomclaims

Het Britse ministerie van Justitie werkt aan een voorstel dat ervoor moet zorgen dat claims voor mesothelioom in de toekomst, net als in Nederland, op een vaste, geprotocolleerde manier worden afgehandeld. Doel is de snelheid te bespoedigen, zodat zoveel mogelijk slachtoffers nog bij leven een vergoeding krijgen uitgekeerd. Op dit moment neemt de helft van de mesothelioomzaken meer dan een jaar in beslag. Bij toepassing van het nieuwe model worden zaken met verzekeraars binnen 6 maanden afgehandeld. Bron: Litigation Futures, 25 juli 2013.

Antwoord Tweede Kamer over misstanden asbestbranche

In antwoord op Kamervragen meldt minister Asscher (SZW) dat de asbestsector een sector is waarin op het terrein van gezond en veilig werken nog veel te verbeteren valt. In de afgelopen periode is hieraan intensief gewerkt door het ministerie, in samenwerking met de betrokken partijen en door intensieve handhaving en toezicht door de Inspectie SZW. De minister is het niet eens met de algehele conclusie dat controle op de branche volledig naar de overheid moet worden teruggebracht. Dit past ook niet in de visie van het certificatiestelsel waarbinnen een branche haar eigen verantwoordelijkheid op moet pakken. Om belangenverstrengeling effectief te bestrijden is een goede mix nodig van formele regelgeving en een daadkrachtige uitvoering binnen de branche. Hierbij moet gestreefd worden naar een juiste balans tussen het stellen van formele regels in de certificatieschema’s en het formuleren van normen waarbij de uitvoering haar verantwoordelijkheid oppakt, aldus de minister. Bron: Brief ministerie van SZW d.d. 12 september 13.

Nederland wil strenger asbestbeleid EU

Nederland maakt zich in Europa sterk voor een strenger asbestbeleid. Dat staat in een brief aan eurocommissaris Andor (Werkgelegenheid) die ondertekend is door minister Asscher (Sociale Zaken) en sociale partners. Voor asbest geldt in Europa nu een grenswaarde van 0,1 vezel per milliliter ingeademde lucht. Dat wordt gemeten over een periode van acht uur. Nederland zit nu al op een maximum van 0,01 vezel per milliliter. En het voornemen is om die norm verder aan te scherpen tot 0,001 vezel, zo staat in de brief. De werkgevers, vakbeweging en de Nederlandse overheid vinden de europese norm onverantwoord en adviseren de Europese Commissie om een scherpere norm voor de blootstelling aan asbest op te stellen. Bron: Telegraaf, 13 september 2013.

Indiase Rajasthan gaat asbestose compenseren

De regering van de Indiase deelstaat Rajasthan zal een zgn. Pneumoonciose Commissie opzetten. Die commissie zal 35.000 us-dollar compensatie uitkeren aan mensen met asbestose. Het gaat vooral om mijnwerkers die daarop onderzocht worden. Bron: International Ban Asbestos Secretariat, 17 september 2013.

Rwanda plant asbestverwijdering

Rwanda implementeert op dit moment een nationaal plan om asbestdaken te verwijderen. Deskundigen schatten dat inmiddels meer dan tweederde van het besmette materiaal is verwijderd. De komende drie jaar wordt de rest verwijderd. Bron: International Ban Asbestos Secretariaat, 14 september 2013.

Vervroegd pensioen door asbestblootstelling

De Franse regering erkent dat ca. 500 arbeiders tussen 1997 en 1999 in de Honeywell remvoeringenfabriek van Conde sur Noreau aan asbest zijn blootgesteld. Zij mogen daarom vervroegd met pensioen. Bron: International Ban Asbestos Secretariaat, 1 september 2013.

Nieuw Zeeland gebruikt nog steeds asbest

In Nieuw Zeeland is invoer en gebruik van asbest nog steeds toegestaan. Een deal met een Chinees bouwbedrijf voor de opbouw van Christchurch na de aardbeving, veroorzaakt nu protest. China is immers s werelds grootste asbestgebruiker en een na grootste producent. Bron International Ban Asbestos Secretariaat, 30 juli 2013.

Malafide saneringen speerpunt Inspectie SZW

De aanpak van malafide asbestsaneringen is en blijft een speerpunt voor de Inspectie SZW. In 2012 zijn er 205 inspecties uitgevoerd naar illegale asbestsaneringen. Het gros van deze zaken kwam aan het rollen door signalen van toezichthouders uit de regio. Mark Geers, landelijk projectleider asbest licht de aanpak toe in de september nieuwsbrief van de inspectie. Bron: Nieuwsbrief September Inspectie SZW, September 2013.