Nieuwsbrief 08 - april 2007
Erkenning voor alle Belgische asbestslachtoffers met mesothelioom of asbestose (Simone Aarendonk, beleidsmedewerker van het IAS)
Editorial door Simone Aarendonk, beleidsmedewerker van het IAS. Zij beschrijft de situatie in België, waar per 1 april 2007 alle asbestslachtoffers met mesothelioom of asbestose in aanmerking kunnen komen voor een vergoeding.
IAS nieuws
IAS Jaarverslag 2006: meer dan 2500 aanvragen van asbestslachtoffers sinds 2000
Het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) heeft sinds de oprichting in 2000 2530 aanvragen voor bemiddeling ontvangen van asbestslachtoffers en nabestaanden. Dat staat in het jaarverslag over 2006. Het aantal aanmeldingen (371) was in 2006 ongeveer gelijk aan het voorafgaande jaar. Sinds de invoering van de Regeling tegemoetkoming asbestslachtoffers in 2000 hebben 1326 slachtoffers na positief advies van het IAS een vergoeding ontvangen in de vorm van een voorschot of eenmalige uitkering. Deze groep bestaat vrijwel geheel (97%) uit mannen met een gemiddelde leeftijd van 68 jaar. In 2006 werd aan 291 mensen een voorschot toegekend. U kunt het verslag aanvragen bij het IAS-secretariaat (email: secrias@ser.nl of tel:0703499754) of downloaden via de websiteEpidemiologisch nieuws
Frankrijk: helft gepensioneerde zelfstandige vaklui aan asbest blootgesteld
De helft van de gepensioneerde vakmensen uit drie Franse regio's die als zelfstandige hadden gewerkt zijn minimaal één keer in hun werkleven met asbest in aanraking geweest. Dit komt uit een enquête die door 846 gepensioneerde zelfstandige vaklui uit de regio's Aquitanië, Limousin en Poitou-Charentes is ingevuld. Bron: Europees Vakbondsinstituut Hesa, 5 december 2006. Meer http://hesa.etui-rehs.orgRisico op longkanker door asbest ook bij lage blootstellingsniveaus
Franse onderzoekers constateerden dat bepaalde medewerkers van een telefoonmaatschappij vaker dan gemiddeld longkanker hebben. De betreffende medewerkers hadden tussen 1978 en 1998 telefoonkabels gelegd voor het bedrijf. Zij waren daarbij blootgesteld aan relatief lage niveaus van asbest. Meer onderzoek is nodig om vast te stellen of ook dergelijke lage asbestblootstellingsniveaus gevaar voor kanker op kunnen leveren. Bron: Meguellati-Hakkas, D., et al. (2006). Lung Cancer Mortality and Occupational Exposure to Asbestos Among Telephone Linemen: A Historical Cohort Study in France. JOEM, 48, 11, 1166-72.Canada: asbest verantwoordelijk voor 70% beroepsziekten
In 2005 overleden in Canada 340 mensen aan een asbestziekte door hun beroep. Dit betekent een sterke stijging ten opzichte van 10 jaar geleden toen het nog om 60 mensen per jaar ging. Asbest was in 2005 de oorzaak van 61% van de overlijdensgevallen door een beroepsziekte. Desondanks gaat dit land door met het winnen en exporteren van dit gevaarlijke mineraal. Bron: Center for the Study of Living Standards, 12 december 2006. Meer http://www.csls.ca/Verenigd Koninkrijk: bijna 200.000 kankersterfgevallen door asbest
De Britse epidemioloog prof. Julian Peto schat dat in het Verenigd Koninkrijk in totaal ca. 200.000 mensen aan een asbestgerelateerde vorm van kanker zullen overlijden, waarvan 90.000 aan mesothelioom en hetzelfde aantal aan asbestgerelateerde longkanker. Mensen die in de jaren 40 zijn geboren en in de bouw hebben gewerkt, lopen het hoogste risico. Het gaat daarbij vooral om timmermannen, isoleerders, metaalwerkers, elektriciens en arbeiders op scheepswerven. Momenteel overlijden in het Verenigd Koninkrijk jaarlijks ca. 2000 mensen aan mesothelioom. Verwacht wordt dat het aantal mesothelioomsterfgevallen op zal lopen tot ca. 2450 per jaar in 2015. Bron: The Times, 21 februari, cancerresearch uk, 22 februari 2007. Meer info.cancerresearchuk.orgAmerikaanse vermiculiet-mijnwerkers hebben vaker asbestziekten
Mijnwerkers die in de vermiculietmijn van Libby, Montana hebben gewerkt zijn in de periode van 1982 tot en met 2001 vaker overleden aan asbestose, longkanker of mesothelioom dan de gemiddelde Amerikaan. De vermiculiet in de mijn was verontreinigd met het gevaarlijke tremoliet- en amfiboolasbest. Het materiaal werd vooral gebruikt voor de isolatie van huizen. Het aantal asbestose- en longkankersterfgevallen was hoger naarmate men vaker en intensiever was blootgesteld. Bron: Sullivan, P.A. (2007). Vermiculite, respiratory disease and asbestos exposure in Libby, Montana: update of a chohort mortality study. Environ Health Perspect 2007 Jan. :1-38.Elf claims na mesothelioom bij oud-werknemers veerdienst PSD
De provincie Zeeland heeft in totaal elf claims ontvangen, omdat oud-werknemers van de Provinciale Stoombootdiensten (PSD) mesothelioom hebben gekregen. Het gaat om vier oude en zeven redelijk recente claims. Per slachtoffer keert de provincie, als voormalig werkgever van de PSD'ers, ongeveer 50.000 euro uit. Tot halverwege de jaren tachtig bevatten de veerboten van de PSD veel asbest. Daardoor had het personeel een verhoogde kans mesothelioom op te lopen. Bron: Provinciale Zeeuwse Courant, 8 maart 2007Historisch asbestgebruik gerelateerd aan aantal asbestdoden
Een recente ecologische studie laat een verband zien tussen het historische asbestgebruik en het aantal mensen dat aan een asbestziekte overlijdt, in het bijzonder mesothelioom. De onderzoekers berekenden de gemiddelde asbestconsumptie in 33 landen voor de periode 1960 tot 1969 en vergeleken deze gegevens met het aantal sterfgevallen door mesothelioom en asbestose in de periode 2000-2004. Nederland behoort tot de landen met een relatief hoog aandeel asbestslachtoffers met mesothelioom in relatie tot de omvang van het asbestgebruik. Ecologische studies zijn studies die hele bevolkingen vergelijken op basis van groepsdeterminanten. Bron: Lin RT, et al. (2007). Ecological association between asbestos-related diseases and historical asbestos consumption: an international analysis. Lancet, mar 10.369(9564):844-9.Sekseverschillen bij niet-beroepsgebonden asbestslachtoffers
Onder inwoners van het Australische plaatsje Wittenoom die niet in de nabijgelegen blauwe asbestmijn hebben gewerkt komt mesothelioom vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Vrouwen lijken echter gevoeliger voor de mate van blootstelling. Bron: Reid, A. et al. (2007). Age and sex differences in malignant msothelioma after residential exposure to blue asbestos (crocidolite). Chest. 131. 376-382.Deense bouwvakkers hebben vaker mesothelioom
Onderzoekers van de Deense Vakbond voor bouwvakkers hebben een verhoogd risico op mesothelioom gevonden bij bouwvakkers. Isoleerders hebben zes keer vaker mesothelioom dan gemiddeld, loodgieters drie keer vaker en timmermannen en elektriciens twee keer zo vaak. In Denemarken is het gebruik van asbest in 1986 verboden, zeven jaar vroeger dan in Nederland. Desondanks zijn nog veel schadelijke gevolgen zichtbaar. Bron: Europees Vakbondsinstituut Hesa, 30 maart 2007. Meer hesa.etui-rehs.orgVerenigd Koninkrijk: steeds meer jaren 60 kinderen met mesothelioom
Volgens de direkteur van een mesothelioomkliniek in Londen neemt het aantal 40 tot 50 jarigen met mesothelioom toe. Dat is de erfenis van de toename in asbestgebruik 30 tot 40 jaar geleden. Eind jaren 60 werd asbest volop gebruikt bij de bouw van scholen, huizen en kantoren. Bron: Daily Mail, 6 maart 2007.Asbest en Gezondheid nieuws
Nieuw steunpunt asbestslachtoffers in Oost Nederland
De Asbestslachtoffers Vereniging Nederland (AVN) heeft een steunpunt geopend in het oosten van ons land. Tot nu toe waren die er alleen in het zuiden en westen, in de buurt van de voormalige staatsmijnen en scheepswerven. Maar ook in Oost Nederland wonen veel asbestslachtoffers die in het verleden bij de asbestfabriek Eternit in Goor gewerkt of indirect met de asbest uit de fabriek in aanraking zijn geweest. Telefoon:0302916090 of kijk op http://www.kankerpatient.nl//avn/. Bron: destentor.nl, 20 december 2006.Website met info over risico's asbest vernieuwd
De website 'Risico's van stoffen' is vernieuwd. Op deze site is informatie te vinden over normen en gevaarsindelingen van asbest. Nieuw zijn een verbodsrichtlijn , een complete gevaarsindeling vervoer (ADR) en en een gevaarsindeling met betrekking tot de gezondheidsschade die asbest aan kan richten (CMR). Bron. Rivm, 2 januari 2007. Meer http://www.rivm.nl/rvs/Britten weten weinig over gevaren asbest
Meer dan een derde van het Britse publiek weet niet dat asbest kanker kan veroorzaken. Hoewel bijna iedereen over asbest heeft gehoord, heeft 65% nooit van de ziekte mesothelioom gehoord. Er is nog veel onwetendheid over de gevaren van asbest en waar het in huis gevonden kan worden. Dit concludeert de 'British Lung Foundation' uit de resultaten van een enquête. Bron: British Lung Foundation, 27 februari 2007. Meer http://www.lunguk.org/news.aspZuidafrikaanse foto-tentoonstelling asbestlandschappen
In Huis Marseille te Amsterdam is tot 27 mei een overzichtstentoonstelling te zien van de Zuidafrikaanse fotograaf David Goldblatt. Hij startte in 1999 een serie over asbestlandschappen met vlijmscherpe beelden van de blauw-grijze vezels op het land, van verlaten mijnschachten en van een spookachtig verlaten fabriek. Bron: Nrc, 22 maart 2007Juridisch nieuws
Synergie asbest en roken m.b.t. proportionele aansprakelijkheid
Waterman zet grote vraagtekens bij een belangrijk arrest van de Hoge Raad, waarin de aansprakelijkheid voor de longkanker van een werknemer proportioneel is verdeeld tussen de werknemer met een rookverleden en de werkgever die hem langdurig aan asbest heeft blootgesteld. In het bijzonder staat zij stil bij het effect van de combinatie tussen de aangetoonde asbestblootstelling en de rookverslaving van de werknemer. Want door de synergetische relatie tussen deze twee ziekteverwekkende factoren neemt de kans van de werknemer op longkanker dramatisch toe, zoals de werkgever weet of behoort te weten. (Het synergetisch effect tussen asbest en tabak is net als die welke bestaat tussen slaapmiddelen en alcohol, die ieder apart relatief onschuldig zijn maar in combinatie ingenomen dodelijk kunnen zijn). In haar betoog laat Waterman zien dat dit essentiële wetenschappelijke gegeven kennelijk onbekend is (gebleven) bij de Hoge Raad - en wat voor vergaande consequenties dit kan hebben voor toekomstige asbestslachtoffers. Want het is algemeen bekend dat in de jaren zestig en zeventig veel werknemers in de asbestindustrie rookten. Deze slachtofferonvriendelijke uitspraak kan daardoor vele asbestslachtoffers (be-)treffen. Bron: Waterman, Y.R.K. (2006). Asbestos and smoking: proportional liability of the employer in the Netherlands. Turning a blind eye to synergistic causation. Letsel & Schade, nr. 3, 21-26.Australië: schadevergoeding voor klussers
Twee Britse migranten met mesothelioom hebben hun rechtzaak tegen bouwmaterialenonderneming James Hardie gewonnen en krijgen respectievelijk € 455.000 en € 322.000 schadevergoeding omdat het bedrijf had verzuimd te waarschuwen tegen de gevaren van hun asbestproducten. Beiden waren in de jaren 80 en 90 met asbest in aanraking geweest bij het klussen aan hun huis, de ene bij de sloop van een asbestdak de ander bij het bewerken van een asbesthek. Bron: The West Australian, 23 december 2006.Australië: vergoeding voor longkanker door asbest
De nabestaanden van een roker die in 2002 aan longkanker overleed krijgen ca. € 360.000 schadevergoeding uitgekeerd. De rechter oordeelde dat de longkanker van de man deels veroorzaakt was door de asbestblootstelling in zijn werk. De man was in de jaren 70 in twee banen met asbest in contact geweest: bij het leggen van pijpen en als werknemer van een kleurstoffenfabriek. Bron: The West Australian, 9 december 2006.Eternit vergoedt twee asbestslachtoffers uit Arnhem
Voormalig asbestproducent Eternit heeft een schikking getroffen met twee broers uit Arnhem die mesothelioom hebben gekregen door asbest afkomstig van een dochteronderneming van Eternit. De broers hadden een bedrijf in Arnhem dat in jutezakken handelde. Zij kochten lege zakken waarin Eternit asbest had vervoerd, en maakten die schoon. Het is voor het eerst dat Eternit een vergoeding aanbiedt aan mensen die als zelfstandige met Eternit-asbestproducten in aanraking zijn geweest. Tot nu toe bood het bedrijf alleen vergoedingen aan ex-werknemers en omwonenden van de fabriek in Goor. Bron: Trouw, ANP, 22 februari 2007.Meer www.trouw.nl