Nieuwsbrief 02 - juli 2005

Beoordeling problematische mesothelioomcasussen door de NVALT

De longartsenwerkgroep mesotheliomen van de NVALT beoordeelt aanvragen van mesothelioompatiënten waarbij het moeilijk is om een pathologische beoordeling te geven. In de periode januari 2000 tot maart 2004 heeft de werkgroep 132 casussen beoordeeld die bij het IAS zijn aangemeld. Tweederde deel werd als passend bij de diagnose ´maligne pleuramesothelioom´ beoordeeld, eenderde als niet passend. In meer dan tweederde deel van de casussen oordeelden de drie onafhankelijke specialisten unaniem.

Bron: Baas, P. et al. (2005). Ned. Tijdschr. Geneesk. 149. 759-763.

IAS presenteert nieuwe algemene brochure

Begin mei is de nieuwe algemene brochure ´Asbest en Gezondheidsschade´ uitgekomen. Deze brochure vervangt de gelijknamige versie 20030108 (met blauw/witte achtergrond). De brochure is bestemd voor patiënten met mesothelioom (longvlies-/buikvlieskanker) en wordt verspreid onder alle ziekenhuizen (longartsen en patiëntenvoorlichting), Integrale Kankercentra, patiëntenorganisaties, thuiszorgorganisaties en onze sociale partners (werkgevers-werknemersorganisaties, verzekeraars en de overheid) Wanneer u van deze kosteloze brochure exemplaren wilt bestellen, stuur dan een email aan het secretariaat (secrias@ser.nl).

Lees verder

Jaarverslag 2004 en verslag lustrumcongres IAS

Het jaarverslag 2004 en het verslag van het lustrumcongres van 26 januari jl. zijn eind juni uitgegeven in twee boekjes die u kosteloos bij het secretariaat kunt bestellen of van de website www.asbestslachtoffers.nl kunt downloaden. In het jaarverslag vindt u o.a. bijdragen over de medische, juridische en epidemiologische ontwikkelingen op het gebied van asbest en gezondheidsschade. Op 26 januari 2005 organiseerde het IAS een lustrumcongres in de Raadszaal van de Sociaal-Economische Raad. Het congres schonk aandacht aan de ervaringen van het IAS in de afgelopen vijf jaar en aan belangrijke ontwikkelingen op het gebied van de gevolgen van asbestblootstelling.

Lees verder

Asbest verantwoordelijk voor 5% van de sterfgevallen door werk

De International Labour Organization meldt dat elk jaar meer dan 2 miljoen mensen overlijden aan een ziekte of ongeluk door werk. Vooral in landen als Brazilië, Mexico en China stijgt het aantal doden snel. Asbest is verantwoordelijk voor ongeveer 5% van alle sterfgevallen door werk ( 100.000 per jaar). Bron: ILO, 21 mei 2005.

Meer http://www.ilo.org/public/english/bureau/inf/pr/2005/21.htm

Australië: nieuwe golf asbestslachtoffers, de 'klussers'.

Tot vijf jaar geleden kwamen asbestziektes in Zuid Australië alleen voor bij mensen die beroepsmatig met asbest in aanraking waren geweest. De laatste jaren melden zich steeds meer mensen die ziek geworden zijn doordat ze ongeveer 30 jaar geleden aan de verbouwing van hun huis hebben gewerkt.

Bron: Sunday Mail, 10 april 2005.

Lees verder

VK: sterfte aan mesothelioom van 1968-2001 en prognose tot 2050

Het aantal mensen dat in het Verenigd Koninkrijk in de periode 1968 tot 2001 aan mesothelioom is overleden is gestegen van 153 in 1968 tot 1848 in 2001. Naar schatting zal dit aantal oplopen tot 1950-2450 gevallen per jaar tussen 2011 en 2015 en daarna snel afnemen.De aandoening komt het meest voor in regio's waar in het verleden veel met asbest is gewerkt. Het komt steeds vaker voor bij mensen die in de secundaire asbestindustrie hebben gewerkt, zoals loodgieters, timmermannen en electriciens. Het totaal aantal sterfgevallen wordt in de periode 1968-2050 geschat op ongeveer 90.000, waarvan 65.000 na 2001.

Bron: Mcelvenny, D.M. et al.(2005. Occupational medicine, 55, 2, 79-87 + the British journal of cancer, 92, 3, 587-593(7).

Lees verder

VS: onderzoek naar mesothelioom bij huisgenoten

32 Dossiers van huisgenoten werden bestudeerd op gemeenschappelijke kenmerken. In 15 gevallen ging het om de echtgenote, in 11 om de dochter van de man die met asbest had gewerkt. Het betrof 27 gevallen van longvlies- en 5 gevallen van buikvlieskanker. De latentietijd was in 27 gevallen langer dan 40 jaar geweest.

Bron: Miller, Albert (2005). American journal of industrial medicine. vol. 47, afl. 5, pag. 458-462 (5)

Lees verder

Bureau Beroepsziekten FNV bestaat vijf jaar

Meer aandacht voor beroepsziekten en meer aandacht voor preventie van beroepsziekten, dat zijn een paar zegeningen van het vijfjarig bestaan van het Bureau Beroepsziekten (BBZ) van de FNV. Tot nu toe heeft BBZ voor 150 slachtoffers claims gerealiseerd, met een totale som van 7.5 miljoen euro. Dat komt neer op gemiddeld vijftigduizend euro schadevergoeding.

Bron: FNV e-magazine, 4 mei 2005.

Meer fnv.nl

Herziene 'Leidraad verantwoord werken bij het voorbehandelen en schilderen van asbesthoudende materialen'

De 'Leidraad verantwoord werken bij het voorbehandelen en schilderen van asbesthoudende materialen' is herzien. Op basis van de CAO voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf is het verboden om asbesthoudend materiaal te bewerken. Onder voorwaarden kunnen bedrijven bij Arbouw ontheffing van dit verbod aanvragen voor onderhoud. Als de ontheffing aan een bedrijf wordt verleend, dan moet dit bedrijf werken volgens de in de leidraad gestelde werkwijzen.

Bron: Arbouw.nl, 17 juni 2005.

Meer

http://www.arbouw.nl/page.aspx?p=/content/nieuwsbrief/juni-2005.xml

Nieuwe brochure over Borstvlieskanker/Mesothelioom

KWF Kankerbestrijding heeft de brochure borstvlieskanker herzien. De nieuwe brochure staat inmiddels ook op de website. Meer http://www.kwfkankerbestrijding.nl/content/documents/Borstvlieskanker.pdf

Nieuwe website 'Gezondheid en Milieu'

Deze website geeft informatie over de invloed van het milieu en de leefomgeving op onze gezondheid en welbevinden. Deze informatie wordt via thema's (zoals geluid en luchtverontreiniging) toegankelijk gemaakt. Onder het thema binnenmilieu vindt u informatie over asbest. Daarnaast geeft de site onder andere informatie over monitoringsystemen voor milieu en gezondheid. Ook vindt u hier aanspreekpunten voor vragen of klachten over milieu en gezondheid.

Bron: RIVM, 5 april 2005. Meer http://www.rivm.nl/gezondheidenmilieu/

STECR lanceert databank onderzoek Arbeid en Gezondheid

Onderzoekers en professionals uit de zorg- en arbodienstverlening kunnen sinds 19 mei gebruik maken van een databank van lopend en recent afgerond onderzoek op het gebied van arbeid en gezondheid. Ook onderzoeken naar asbest en gezondheidsschade zijn hierin opgenomen. Bron: Stecr.nl, 19 mei 2005.

Meer http://www.stecr.nl/bis/page-1-1-50-7.html

Website Veilig en Gezond Werken

Op de website www.veiligengezondwerken.nl vindt u een interactieve digitale kennisbank over tal van aspecten in de bouw die met Veiligheid, gezondheid en de (arbo) regelgeving daarover te maken hebben. U vindt er o.a. twee brochures over asbestgerelateerde veiligheids- en gezondheidsaspecten in de bouw. Bron: Arbouw.nl/CNV 20 april 2005.

Meer http://www.arbouw.nl/page.aspx?p=/content/nieuws/artikelen/veiligengezondwerken.xml

Aansprakelijk voor longkanker door asbest

Een medewerker van het ministerie van defensie is in zijn functie van scheepsmaker langdurig aan asbest blootgesteld geweest. Hij kreeg na een aantal jaren longkanker en vervolgens slokdarmkanker waaraan hij is overleden. De rechtbank oordeelt dat het ontstaan van de longcarcinoom voor 50% aan roken is toe te rekenen en voor 50% aan asbestblootstelling. De Centrale Raad van Beroep bevestigt het oordeel van de rechtbank dat het ministerie onrechtmatig heeft gehandeld door het langdurig blootstellen aan asbest van betrokkene.Hierdoor is het risico op longkanker aanzienlijk vergroot en uiteindelijk verwezenlijkt. Het rookgedrag van de medewerker kan niet gezien worden als opzet of bewuste roekeloosheid.

Bron: rechtspraak.nl, LJN: AT5582, 12 mei 2005.

VS: crisis rechtssysteem door asbestzaken

Dit artikel beschrijft hoe claims ten gevolge van blootstelling aan asbest in de VS tot een crisis in het juridische systeem hebben geleid. Bedrijven gaan failliet door: rechters die dubieus medisch bewijs van blootstelling aan asbest accepteren, door het grote aantal schadevergoedingen aan mensen die wel met asbest hebben gewerkt, maar niet ziek zijn. En door de hoge juridische kosten. De echt zieke slachtoffers zijn daarvan de dupe. Bron: Brickman, L. & Shapiro, H.D (2005). Asbestos kills. National Review, 31 januari, 39-41.

Lees verder

Australië: dierexperimenteel onderzoek naar vitamine E bij mesothelioom

Alpha-TOS, een soort vitamine E, heeft in experimenten met muizen mesothelioomkankercellen gedood en de groei van tumoren tegengehouden, zegt de Australische celbioloog Dr. Neuzil. Hij hoopt dat het middel over ongeveer 2 jaar bij mensen kan worden getest.

Bron: The Courier Mail, Daily Telegraph, 23 mei 2005.

Lees verder

Australië: onderzoek naar vitamines en asbestose

In de West-australische plaats Wittenoom werd van 1943 tot 1966 het gevaarlijke blauwe asbest gewonnen (crocidoliet). In 2002 werden 1885 inwoners, waarvan 1042 (ex-)werknemers onderzocht op asbestose (stoflongen) en bepaalde vitamine-niveaus in het bloed (retinol, caroteen en vitamine E). De onderzoekers vonden een relatie tussen chronisch lagere vitamine-niveaus en een grotere kans om aan asbestose te overlijden. Van de onderzoeksgroep overleden 76 personen aan asbestose, een te kleine groep om causaliteit te kunnen bepalen. Meer onderzoek is nodig.

Bron: Alfonso, H.S. et al. (2005). Plasma Concentrations of Retinol, Carotene, and Vitamin E and Mortality in Subjects With Asbestosis in a Cohort Exposed to Crocidolite in Wittenoom, Western Australia. Journal of occupational and environmental medicine. vol. 47, afl. 6, pag. 573-579 (7)

Lees verder

Experimenteel onderzoek bij ratten naar reactie op amfibool- en serpentijn-asbestvezels

Asbest bestaat uit microscopisch kleine vezels. Er zijn verschillende soorten, onderverdeeld in serpentijnen en amfibolen. Serpentijnen hebben gekrulde vezels, de vezels van amfibolen hebben de vorm van staafjes en zijn gevaarlijker. Een groep ratten werd gedurende 5 dagen herhaaldelijk blootgesteld aan een groot aanta calidria chrysotiel vezels (serpentijn), een andere groep aan een aantal tremolietvezels (amfibool). Tot één jaar na de proef werd bij de ratten die aan chrysotiel waren blootgesteld geen ontstekingsreactie gezien. Dit in tegenstelling tot de aan tremoliet blootgestelde ratten die sterk reageerden, ondanks blootstelling aan 16 x minder vezels dan de aan chrysotiel blootgestelde ratten. Bernstein, D. et. al., (2005). Comparison of Calidria Chrysotile Asbestos to Pure Tremolite : Final Results of the Inhalation Biopersistence and Histopathology Examination Following Short-Term Exposure. Inhalation toxicology. vol. 17, afl. 9, pag. 427-450 (24).

Lees verder

Onderzoek naar de schadelijke werking van ijzer in asbest

Nog steeds is niet helemaal duidelijk hoe asbest kanker veroorzaakt. Men denkt dat ijzer daarbij een rol speelt. De meest gevaarlijke asbestsoorten hebben een relatief hoog ijzergehalte. Baldys en Aust onderzochten de werking van asbestvezels en ijzer op de Epidermale Groei Factor Receptor (EGFR) in menselijke epitheel en mesotheelcellen uit long en longvlies. Zij gebruikten drie soorten asbest, t.w. crocidoliet, amosiet en chrysotiel met respectievelijk 27, 27 en 2% ijzer. Zij vonden dat ingekapselde crocidoliet asbestvezels de EGFR receptor inactiveerden en daarmee indirect de celdeling kunnen ontregelen. IJzer lijkt daarbij een mediërende werking te hebben. Baldys, A. & Aust, A.E. (2005). Role of Iron in Inactivation of Epidermal Growth Factor Receptor after Asbestos Treatment of Human Lung and Pleural Target Cells. American journal of respiratory cell and molecular biology. vol. 32, afl. 5, pag. 436-442 (7).

Lees verder

VK: gaat asbestgerelateerde longkanker altijd samen met asbestose?

De vraag of longkanker door asbest is veroorzaakt terwijl er geen sprake is van asbestose, blijft controversieel. Dit concluderen Engelse onderzoekers na analyse van 9 epidemiologische artikelen. De momenteel beschikbare technische middelen bieden niet voldoende mogelijkheden om dit te onderzoeken. Waarschijnlijk is het type asbestvezel van belang, concluderen Engelse en Amerikaanse onderzoekers.

Bron: Thorax. vol. 60 (2005), afl. 5, pag. 433-436 (4)

Lees verder

VS: geen aanwijzing voor kanker door asbest in drinkwater

In Woodstock werd in 1985 asbestvervuiling ontdekt in het drinkwater. Dit kwam door asbestcementpijpen die half jaren 50 waren geïnstalleerd. De kankerstatistieken van Woodstock werden over de periode 1980-1998 vergeleken met nationale gegevens. Er werd geen relatie met asbest gevonden.

Bron: Browne, M. L. et al. (2005). Environmental research. vol. 98 (2005), afl. 2, pag. 224-232 (9)

Lees verder

47 Miljoen euro voor schoonmaak asbestwegen

Het ministerie van VROM heeft 47 miljoen euro ter beschikking gesteld voor de schoonmaak van ongeveer 1000 met asbest vervuilde locaties in het gebied rond de voormalige asbestfabrieken van Goor en Harderwijk. Bron: provincie Overijssel, juni 2005.

Asbestsanering bodem is schadelijk voor het milieu

Volgens chemicus de Jong en arts de Waard zijn asbestvezels in de grond ongevaarlijk. Asbestsanering van grond is dus overbodig en bovendien slecht voor het milieu. Machines die bij die sanering worden gebruikt veroorzaken namelijk vervuiling van de lucht met roet en stof.

Bron: Tubantia / Twentsche Courant, 11 mei 2005

Asbestwerker loopt nog steeds enorm gezondheidsrisico

Duizenden werknemers staan bij het verwijderen van asbest bloot aan `gigantische gezondheidsrisico`s`, omdat veel bedrijven de regels voor het verwijderen van de kankerverwekkende stof aan de laars lappen. Dat zegt Frans Leerkes van de Arbeidsinspectie in het Algemeen Dagblad van 9 april. Het AD komt met dit nieuws naar aanleiding van een uitzending van RTL nieuws, waarin vorige week onthuld werd dat zowel gespecialiseerde bedrijven als kleine aannemers de regels overtreden. Ook zouden malafide bedrijven op grote schaal illegaal asbest verwijderen.

Bron: NFK, 21 april 2005 / AD.

Meer http://www.kankerpatient.nl/default.asp?ref=http://www.kankerpatient.nl/template_6_0_content.asp

Eerste milieuvriendelijke sloopwerf in Groningen

De eerste milieuvriendelijke scheepswerf ter wereld, die in de Groningse Eemshaven wordt gebouwd, kan over twee jaar operationeel zijn. Op deze werf zullen oude schepen op milieuvriendelijke wijze worden gesloopt. Nu worden afgedankte schepen,vol gevaarlijke stoffen als asbest, loodverf en PCB`s, vaak gesloopt op stranden van landen als India, Bangladesh, Pakistan en Turkije. Daarbij vallen jaarlijks doden. Uit haalbaarheidsstudies blijkt dat de nieuwe werf de concurrentie met de lage lonenlanden aan zal kunnen. Waar men in China een half jaar nodig heeft om een schip te ontmantelen, zal dat op de nieuwe werf in 23,5 dagen kunnen, door gebruik van innovatieve robotgestuurde snijtechnieken. Bron: ANP, 9 juni 2005.

Onderzoek naar gezondheidsrisico asbest in bodem en lucht

Het ministerie van VWS laat onderzoeken in hoeverre asbestvezels in de bodem en de lucht daadwerkelijk gezondheidsrisico`s met zich meebrengen. De resultaten van het onderzoek, in samenwerking met het Twenteborg ziekenhuis, zijn dit najaar bekend.

Bron: Tubantia Twentsche Courant, 12 mei 2005.

Regels asbest meer in overeenstemming met risico`s

De regels voor het werken met asbest kunnen beter worden afgestemd op de risico's die optreden. Uit onderzoek van TNO blijkt dat het mogelijk is werkzaamheden met asbest in drie categorieën in te delen, met bijbehorende veiligheidsmaatregelen. Dit betekent bijvoorbeeld dat voor eenvoudige werkzaamheden met asbest niet langer strenge veiligheidsvoorschriften gelden. Voor het werken met bijvoorbeeld het zeer gevaarlijke spuitasbest kunnen juist aanvullende maatregelen gaan gelden.

Bron: ministerie van SZW, 2 mei 2005.

Meer http://home.szw.nl/actueel/dsp_persbericht.cfm?jaar=2005&link_id=67655

SER-advies gevaarlijke stoffen

De Sociaal-Economische Raad heeft advies uitgebracht over een nieuw grenswaardenstelsel voor gevaarlijke stoffen, waaronder asbest. Belangrijkste winstpunt: meer duidelijkheid. Wanneer de overheid het SER-advies overneemt, weet een werknemer straks beter dan nu wanneer zijn gezondheid risico loopt. Nu wordt de grens (of MAC-waarde) de ene keer vastgesteld op basis van het gezondheidskundige risico en de andere keer op basis van de technische of economische haalbaarheid van de norm. Bron: Arbobondgenoten.nl, SER, 16 juni 2005.

Meer http://www.ser.nl/publicaties/default.asp?Desc=pers_20050616

Toezicht asbestsloop onder teveel tijdsdruk

Toezichthouders asbestsloop (DTA'ers) komen soms in de knel door de druk van aannemers om het werk sneller af te maken. Dat gaat volgens een rapport van de Inspectie Werk en Inkomen (IWI) ten koste van de veiligheid van werknemers en omgeving.

Bron: Persbericht Inspectie Werk en Inkomen, 3 mei

Meer http://www.iwiweb.nl/

"Workers Memorial Day": herdenking asbestslachtoffers

Op 28 april, Workers Memorial Day, werd in Brazilië, Canada en het Verenigd Koninkrijk een herdenking gehouden voor asbestslachtoffers en werd opgeroepen tot een wereldwijd verbod op asbest en recht voor alle asbestslachtoffers.

Bron: International Ban Asbestos Secretariat, 12 mei 2005.

Meer http://www.ibas.btinternet.co.uk

Antwoord op kamervragen over overtreden van asbestregels

Staatssecretaris van Hoof van SZW antwoordt op kamervragen van CDA lid Rambocus en Pvda leden Stuurman en Van Dijken over het overtreden van asbestregels door malafide asbestverwijderaars.

Bron: Overheid.nieuwsbank.nl, 12 mei 2005. Meer http://overheid.nieuwsbank.nl/inp/2005/05/12/r335.htm?fmt=OVH_NEW